راه کارهای ایجاد آرامش روانی از دیدگاه معارف اسلامی

 صبر

«صبر» در لغت، بازداشتن نفس به سبب رسیدن مکروهی به آن از جزع و فزع است. صبر موجب غم زدایی و آرامش روان است؛ چنان که امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرماید: «با اراده های صبورانه و حسن یقین، غم های وارد بر خود را دور ساز.»(1)

مؤمن با اعتقاد به ثواب و پاداش الهی برای صبر کردن، با صبوری غم و اندوه را از خود می زداید و آرام می گیرد؛ چرا که اعتقاد دارد «اِنَّما یُوفَّی الصّابرونَ اَجرَهُم بغیرِ حِسابٍ» (زمر: 10)؛ همانا صابران اجر و پاداش خود را بی حساب دریافت می کنند.

در مرتبه بالاتر، مؤمن بر این باور است که رحمت الهی شامل او شده. از این رو، دلیلی بر غمگین بودن نمی بیند؛ چه این که خداوند متعال می فرماید: «و بَشِّر الصابرینَ الّذین اِذَا اَصابتهم مصیبةٌ قالوا اِنّا لِلّه و اِنّا اِلیه راجِعون اوُلئکَ عَلیهم صلواتٌ مِن ربِّهم و رحمةٌ و اولئکَ هم المهتدونَ» (بقره: 155 156)؛ و بشارت بده به استقامت کنندگان که هرگاه مصیبتی به آن ها رسد، می گویند: ما از آنِ خدا هستیم و به سوی او بازمی گردیم. این ها همان ها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آن ها هستند هدایت یافتگان.

بنا به گفته شهید ثانی، این مرتبه از صبر، مرتبه «رضا» است(2)و روشن است که مرتبه رضا با غم تناسبی ندارد؛ چون کسی که راضی و خشنود است، غمناک نیست، آرام است.

 توبه

اهمیت توبه: احساس گناه مایه خستگی روح است. این احساس باعث سرخوردگی در زندگی می شود. گناه کار احساس پوچی و از دست دادن انگیزه ادامه حیات می کند، مضطرب و نگران است.

حضرت علی علیه السلام می فرماید: «چه بد قلاده ای است قلاده گناهان.»(3)

احساس گناه، فکر را دایم به خود مشغول می دارد. گناه کار همیشه به این فکر است که چگونه خود را از این قلاده رهایی بخشد. این فکر مانند کابوسی وحشتناک، بر روح او سایه افکنده، او را مضطرب می سازد و آرامش را از او سلب می نماید. «توبه» یکی از بهترین راه های رهایی از کابوس درون و آزادی از چنگال احساس گناه است؛ چرا که سبب آمرزش گناه و تقویت امید انسان به رضایت الهی و بازگشت به سوی خداوند متعال است و به همین سبب، موجب کاهش شدت اضطراب می گردد.(4)

ادامه دارد…

1 -محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1983 م، ج 74، ص 211.

2 -شهید ثانی، مسکّن الفؤاد، قم، آل البیت، 1407 ق، ص 42.3 -تمیمی آمدی، غررالحکم، تهران، دانشگاه تهران، 1373، ص 185.

4 -محمد عثمان نجاتی، قرآن و روان شناسی، مشهد، آستان قدس رضوی، 1373، ص 376.

برگرفته شده از http://ahlolbait.blog.ir