یک عالم برتر از هزار هزار عابد

مرحوم علامه مجلسی از کتابهای “احتجاج” و  تفسیر منسوب به امام حسن عسکری علیه السلام نقل می کند که ایشان از قول جد بزرگوار خود حضرت امام کاظم علیه السلام فرمودند:

«فقیه واحد ینقذ یتیما من ایتامنا المنقطعین عنا و عن مشاهدتنا بتعلیم ما هو محتاج الیه اشد علی ابلیس من الف عابد لان العابد همّه ذات نفسه فقط و هذا همّه مع ذات نفسه ذات عبادالله و امائه لینقذهم من ید ابلیس و مردته فذلک هو افضل عندالله من الف الف عابد و الف الف عابدة». (2)

یعنی: یک عالم دین شناس که با تعلیم نیازمندیهای دینی ایتام ما آنان را نجات می دهد همان یتیمانی که محروم از حضور ما و دیدن ما هستند چنین عالمی بیش از هزار عابد باعث سختی و ناراحتی ابلیس است چون همت عابد مصرف خودش است و این عالم در کنار نفس خود به نفوس مردان و زنان از بندگان خدا نیز اهتمام دارد تا ایشان را از دست ابلیس و پیروانش نجات دهد این عالم از هزار هزار مرد عابد و هزار هزار زن عابد در نزد خداوند برتر است.

چند نکته قابل توجه

1- به احتمال فراوان اختلاف عددی که در اینجا بین آغاز و پایان حدیث مشاهده می شود گویای آن است که فقط خواسته اند فراوانی حیرت آور فضیلت عالم به دین را مطرح کنند و نه کمیت دقیق آن را.

2- همانطور که متن حدیث گویاست ارجاع شیعیان به فقها و علمای دین نشأت گرفته از دلسوزی و خیرخواهی ائمه علیهم السلام می باشد و این یعنی آنکه شیعه باید قدردانی از جلوه های مهربانی و خیرخواهی ائمه علیهم السلام را سرلوحه ی اعمال نیک قرار دهد.

3- احتمالا از دقت در متن حدیث می توان دریافت که اگر ما به دنبال نیازمندیهای دین خود نباشیم در واقع در ازای هر بار که به دنبال رفع نیاز خود نمی رویم خود را گرفتار شیطان و پیروانش ساخته ایم که البته بسیار خسارت بار خواهد بود.

ادامه ی این مقاله را با ذکر دو حدیث دیگر از حضرت امام حسن عسکری علیه السلام پی می گیریم بر طبق نقل، ایشان حدیث اول را از جدّ معصوم خود حضرت امام صادق علیه السلام نقل فرموده اند و حدیث دوم را از پدر بزرگوار خود حضرت امام هادی علیه السلام به جهت روشن بودن نکات منظور نظر در این دو حدیث ما فقط هر دو را به همراه ترجمه گونه ای از آنها تقدیم می کنیم و بقیه ی مسیر را به عهده ی خواننده ی محترم می گذاریم.

مرزداران مرزهای ایمان

«علماء شیعتنا مرابطون بالثغر الذی یلی ابلیس و عفاریته یمنعونهم عن الخروج علی ضعفاء شیعتنا و عن ان یتسلط علیهم ابلیس و شیعته النواصب الا فمن انتصب لذلک من شیعتنا کان افضل ممن جاهد الروم و الترک و الخزر ألف ألف مرة لانه یدفع عن ادیان مجینا و ذلک یدفع عن ابدانهم». (3)

علمای شیعه ما مرزداران هستند که بر مرزهای ایمان مردم و در برابر ابلیس و پیروانش به مرزداری می پردازند آنها را از هجوم به ضعفای شیعه باز می دارند و شیعه را از تسلط ابلیس و یاران ناپاکش محفوظ و مصون نگه می دارند آگاه باشید آنکس از شیعیان که چنین وظیفه ای را به عهده می گیرد هزار هزار مرتبه برتر از مجاهدین است که با (دشمنان آن روزگار اسلام) روم و ترک و خزر جهاد می کنند چون او از دین محبان ما دفاع می کند و دیگری از بدنهای ایشان.

ناخدایان کشتی قلبها

« لولا من یبقی بعد غیبة قائمنا من العلماء الداعین الیه و الوالّین علیه و الذّابین عن دنیه بحجج الله تعالی و المنقذین لضعفاء عبادالله من شباک ابلیس لعنه الله – و مردته و من فخاخ النواصب لما بقی احد الّا ارتدّ عن دین الله تعالی . ولکنهم الذین یمسکون لزمّة قلوب ضعفاء الشیعه کما یمسک صاحب السفینة سکانها اولئک هم الافضلون عندالله عزوجل» (4)

بعد از غیبة قائم ما اگر علمایی نبودند که مردم را به سوی او دعوت و راهنمایی کنند و از دین اسلام با اقامه ی حجتهای خداوند دفاع کنند و بندگان ضعیف خدا را از دامهای ابلیس و نوکرانش و از تورهای دشمنان اهل بیت نجات دهند هیچکس باقی نمی ماند مگر آنکه مرتد از دین شده است. اما این علماء زمام قلوب ضعفای شیعه را محکم گرفته اند آن سان که ناخدای کشتی نگهدار سکان آن است ایشان برترینها در نزد خداوند عزوجل هستند.

البته در این باب روایات دیگری نیز وجود دارد اما برای عبرت گرفتن از سرانجام آنانکه به اسم دین وارد برخی عرصه ها شدند ولی به نوعی خود اتکای در فهم دین پرداختند و از علمای واقعی و امین احساس بی نیازی کردند و به هلاک افتادند می توان به تاریخچه ی گروههایی همچون منافقین کوردل و یا فرقان مراجعه کرد که در اثر آن انحراف اولیه سر از چه ناکجا آبادی در آورند! امید آنکه همواره در مسیر سعادت باشیم.

صفحات: 1· 2