آیات الهی و روایاتی كه از جانب ائمه اطهار برای سعادت و موفقیت ما در تمام ابعاد زندگی بیان شده است، نسخه هایی بسیار كاربردی برای مبارزه با تنفر و كینه توزی نسبت به افراد بیان شده است، توصیه هایی كه با بكارگیری آنها در زندگی می توانیم وجودی مملو از آرامش را تجربه كنیم كه به برخی از این توصیه ها اشاره می كنیم:

زندگی در اجتماع و در كنار همنوعان و تعامل با آنها یكی از ویژگی هایی  است كه هیچ انسانی نمی تواند از آن دوری كند، چرا كه انسان یك موجود اجتماعی آفریده شده است و برای رسیدن به اهداف خود نیازمند ارتباط و تعامل با دیگر افراد جامعه است .

از تهیه مواد غذایی گرفته تا تشكیل خانواده و شركت در تصمیم گیری های مهم جامعه همه و همه از جمله مواردی است كه ضرورت زندگی انسان در یك جامعه را تشكیل می دهد .

اما در این تعاملات و روابطی كه روزانه با هزاران نفر اعم از افرادی كه با آنها زندگی می كنیم و یا با آنها هم كار هستیم و یا در مسیر رفت و آمد خود با آنها برخورد می كنیم ،ممكن است سخنان و یا رفتاری از جانب ما و یا دیگران بروز و ظهور كند كه سبب كینه و نفرت و در مراحل بالاتر منجر به خشونت در گفتار و یا رفتار شود.

اینكه توقع داشته باشیم كه هیچ گاه فردی ما را ناراحت نكند و به ما كمتر از گل نگوید، یك انتظار بی جا و تقریبا غیر ممكنی است، اما مقابله درست با  سخنان و رفتاری كه منجر به ناراحتی و تنفر  و كینه توزی ما می شود ،می تواند تا حد زیادی آرامش و آسایش را به وجود ما بر گرداند.

در آیات الهی و روایاتی كه از جانب ائمه اطهار برای سعادت و موفقیت ما در تمام ابعاد زندگی بیان شده است ،نسخه هایی بسیار كاربردی برای مبارزه با تنفر و كینه توزی نسبت به افراد بیان شده است ،توصیه هایی كه با بكار گیری آنها در زندگی می توانیم وجودی مملو از آرامش را تجربه كنیم كه به برخی از این توصیه ها اشاره می كنیم:

تكنیک اول: ایمان خود را تقویت كنید

به یقین یكی از عوامل مهمی كه می تواند بسیاری از مشكلات فردی و اجتماعی ما را حل و فصل كند، تقویت روح ایمان و خداباوری در افراد یك جامعه است ،چرا كه قسمت اعظم مشكلاتی كه ما با آنها دست و پنجه نرم می كنیم به دلیل فراموشی خداوند در زندگی و فقدان ایمان واقعی در زنگی افراد است و یكی از مشكلاتی كه باز ایمان در آن حرف اول را می زند در چگونگی تعامل با افراد است كه چگونه با انسان ها ارتباط بر قرار كنیم كه هیچ كینه و نفرتی از آنها به دل نگیریم و به همین جهت خداوند متعال در آیات الهی یكی از ویژگی های افراد  مومن را گذشت و به دل نگرفتن كینه و نفرت از افراد بیان می كند و می فرماید:

یكی از ویژگی هایی كه برای افراد حسود در زنگی بیان شده است است كه بر اعصاب خود مدیریت ندارند و در مواقع مختلف زود خشمگین می شوند ،همچنین افرادی كه حسادت در زندگی آنها موج می زند از طرفی خیلی سریع از دست دیگران ناراحت می شوند و از انها كینه به دل می گیرند و به آسانی كینه و نفرت از دل آنها بیرون نمی رود

(وَ الَّذینَ جاۆُ مِنْ بَعْدِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا الَّذینَ سَبَقُونا بِالْإیمانِ وَ لا تَجْعَلْ فی‏ قُلُوبِنا غِلاًّ لِلَّذینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّكَ رَۆُفٌ رَحیم: و [نیز] كسانى كه بعد از آنان [=مهاجران و انصار] آمده‏اند [و] مى‏گویند: «پروردگارا، بر ما و بر آن برادرانمان كه در ایمان آوردن بر ما پیشى گرفتند ببخشاى، و در دلهایمان نسبت به كسانى كه ایمان آورده‏اند [هیچ گونه‏] كینه‏اى مگذار. پروردگارا، راستى كه تو رۆوف و مهربانى.)( الحشر :  10)

به این روایت نیز توجه كنید كه امام حسین علیه السلام یكی از ویژگی های شیعیان را دوری از هر گونه كینه و نفرت و …. بیان می كند و می فرماید:

(إنَّ شیعَتَنا مَن سَلِمَت قُلوبُهُم مِن كُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛ بى گمان شیعیان ما دل هایشان از هر خیانت، كینه و فریبكارى پاك است.) (بحارالانوار، ج68، ص156) 

تكنیک دوم: از سرزنش كردن افراد خودداری كنید

یكی از مواردی كه در ارتباطات اجتماعی سبب كینه توزی و نفرت می شود سرزنش های مداوم  نسبت به افراد است و به همین جهت امیر مومنان علی علیه السلام می فرماید:

(اِحتَمِل أَخاكَ عَلى ما فیهِ وَلاتُكثِرِ العِتابَ، فَإِنَّهُ یورِثُ الضَّغینَةَ؛ برادرت را با همان وضعى كه دارد تحمل كن و زیاد سرزنش نكن، زیرا این كار كینه مى آورد.)((تحف العقول، ص84)

تكنیك سوم: به دیگران هدیه بدهید

هدیه دادن به دیگران یكی از راه كارهای بسیار كاربردی و موثری است كه می‌تواند كینه ها و نفرت ها را مانند تكه یخی كه در ظهر یك روز گرم تابستانی آب می شود از بین ببرد و آنها را تبدیل به عشق و محبت و دوستی كند ،این نسخه طلایی از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است آنجا كه می فرماید:

(تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ؛ به یكدیگر هدیه بدهید، زیرا كینه ها را از بین مى برد.)(كافى، ج5، ص 144، ح14)

هدیه دادن به دیگران یكی از راه كارهای بسیار كاربردی و موثری است كه می تواند كینه ها و نفرت ها را مانند تكه یخی كه در ظهر یك روز گرم تابستانی آب می شود از بین ببرد و آنها را تبدیل به عشق و محبت و دوستی كند ،این نسخه طلایی از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است

تكنیك چهارم: ناراحتی های خود را بیان كنید

بسیاری از كینه ها و نفرت ها از این مساله ناشی می شود كه افراد ناراحتی های خود را بروز نمی دهند و آنها را برای همیشه در دل نگه می دارند، چرا كه ممكن است بعد از اینكه شما ناراحتی خود را ابراز كنید، طرف مقابل یك جواب قانع كننده برای رفتار و سخنانش داشته باشد و به راحتی یك مساله حل و فصل شود، اما تا زمانی كه شما ناراحتی خود را بیان نكنید، طرف مقابل شما متوجه نخواهد شد كه شما برای چه و از چه چیز ناراحت و دلخور هستید و این ناراحتی كم كم تبدیل به یك كینه و نفرتی عمیق می شود كه برطرف كردن آن كمی مشكل خواهد بود و به همین جهت وجود مبارك امام هادی علیه السلام می فرمایند:

(اَلعِتابُ مِفتاحُ الثِّقالِ وَالعِتابُ خَیرٌ مِنَ الحِقدِ؛ گلایه كردن كلید سرسنگینى و بهتر از كینه است.)((بحارالأنوار، ج78، ص369)

تكنیك پنجم: حسادت را برای همیشه از زندگی خود حذف كنید

یكی از ویژگی هایی كه برای افراد حسود در زندگی بیان شده است است كه بر اعصاب خود مدیریت ندارند و در مواقع مختلف زود خشمگین می شوند، همچنین افرادی كه حسادت در زندگی آنها موج می زند از طرفی خیلی سریع از دست دیگران ناراحت می شوند و از آنها كینه به دل می گیرند و به آسانی كینه و نفرت از دل آنها بیرون نمی رود .

اگر می خواهید كینه و نفرت از دل شما بیرون برود ،حسادت به دیگران را برای همیشه از زندگی خود حذف كنید، چرا كه امیر مومنان علی علیه السلام یكی از ویژگی های بارز افراد حسود را اینگونه معرفی می كند:

(اَلحَسودُ سَریعُ الوَثبَةِ، بَطى ءُ العَطفَةِ؛ حسود زود خشمگین مى شود و دیر كینه از دلش مى رود.)(بحارالأنوار، ج73، ص256، ح29)

خلاصه كلام آنكه كینه و نفرت قبل از آنكه دیگران را مورد اذیت و آزار قرار دهد، آرامش و آسایش ما را سلب می كند ،پس برای آرامش و آسایش زندگی خودتان هم كه شده دیگران را ببخشید و كینه ها را برای همیشه از قلب خود بیرون كنید.

امین ادریسی