قَالَ الصَّادِقُ (عليه السلام) مَنْ حَقَّرَ مُؤْمِناً لِقِلَّةِ مَالِهِ حَقَّرَهُ اللَّهُ فَلَمْ يَزَلْ عِنْدَ اللَّهِ مَحْقُوراً حَتَّى يَتُوبَ مِمَّا صَنَعَ.

امام صادق(عليه السلام)) فرمود: هرکس مؤمنی را به خاطر دارایی اندک او تحقیر کند، خداوند نیز او را حقیر می شمارد و همچنان نزد خداوند حقیر خواهد بود تا اینکه توبه کند.

مشکاة الانوار، ص59

امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند: اجتماعی از سه نفر از مومنان یا تعداد بیشتر شکل نگرفته مگر اینکه فرشتگانی همانندشان حضور می یابند که اگر آن جمع دعای خیری کنند، آمین می گویند و اگر آنان، از شرّی به خدا پناه برند، از خدا می خواهند که این بدی را از آنها دور کند و اگر آن گروه، حاجتی بخواهند، نزد خداشفاعت می کنند تا حاجت آنان را برآورد. 

متن حدیث: 

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیهِ السلام قَالَ: مَا اجْتَمَعَ ثَلَاثَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فَصَاعِداً إِلَّا حَضَرَ مِنَ الْمَلَائِکَةِ مِثْلُهُمْ فَإِنْ دَعَوْا بِخَیْرٍ أَمَّنُوا وَ إِنِ اسْتَعَاذُوا مِنْ شَرٍّ دَعَوُا اللَّهَ لِیَصْرِفَهُ عَنْهُمْ وَ إِنْ سَأَلُوا حَاجَةً تَشَفَّعُوا إِلَی اللَّهِ وَ سَأَلُوهُ قضاهَا…

«اصول کافی، ج 2، ص187»

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع): أَكْلُ الْجَوْزِ فِي شِدَّةِ الْحَرِّ يُهَيِّجُ الْحَرَّ فِي الْجَوْفِ وَ يُهَيِّجُ الْقُرُوحَ عَلَى الْجَسَدِ وَ أَكْلُهُ فِي الشِّتَاءِ يُسَخِّنُ الْكُلْيَتَيْنِ وَ يَدْفَعُ الْبَرْدَ.

امام صادق (ع) در روایتی به نقل از امام علی (ع) فرمود:‌ خوردن گردو در گرمای شدید حرارت درون بدن را بالا می برد و باعث ایجاد دمل و جوش در بدن می شود و خوردن آن در زمستان کلیه ها را گرم کرده و سرما را از بدن دور می سازد.

کافی، ج6، ص340

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) یک روز در جمع اصحاب فرمودند :

من دیشب عمویم حضرت حمزه و پسر عمویم جعفرطیار که هر دو شهید شدند را در خواب دیدم که از غذا های

بهشتی میل میکنند .

از آنها سوال کردم که در آن عالم بهترین اعمال کدام است ، گفتند : پدر ومادرمان به قربان شما !

این جا سه چیز افضل اعمال است:

1) محبت حضرت علی(علیه السلام)

2)  آب دادن به تشنه ها

3) صلوات بر محمد و آل محمد (صلوات الله عليه و آله )

منبع : مستدرک الوسائل،ج۵،ص۳۲۸

حدود حجاب

در دين مقدس اسلام، زن بايد تمامي بدن خود را در برابر نامحرم بپوشاند، غير از صورت و دو دست خود از مچ؛ كه آنها مي تواند بيرون باشد اما بايد بدون زينت و آرايش باشد. پس با توجه به اين امر الهي انسان بايد حتي پاهاي خود را از نامحرم بپوشاند و حتي يك موي او هم بيرون نباشد. در روايتي از امام صادق ـ عليه السّلام ـ پرسيدند: «‌زن چه زينتهايي را مي تواند آشكار كند؟» فرمود: «چهره و دو كف.»[1]

شرايط حضور زن در اجتماع

با توجه به گسترش فعاليت ها و مسئوليت و وظيفه زنان در برخي از امور اجتماعي بي ترديد بايد زنان در جامعه حضور داشته باشند. اما ممكن است اين فعاليت ها و حضور، زمينه ساز فساد و اختلاط زن و مرد گردد. بدين سان، اگر براي اين حضور ضرورتي را قائل شويم، تحفظ و تستّر و مرزبندي دقيق نيز، ضروري خواهد بود؛ در روايات براي حضور زن در اجتماع شرايط زير بيان شده است:

الف) عدم اختلاط: اسلام در عين اينكه بر حضور اجتماعي زن تأكيد مي ورزد اما نكاتي را هم يادآور مي شود، يكي از شرايط مهم و اساسي فعاليت اجتماعي زن و حضور وي در صحنه هاي گوناگون، مرزبندي دقيق و جدايي او از مردان است.

ب) حفظ وقار و عفاف: شرط دوم حضور زن در اجتماع، حفظ عفاف است. در قرآن كريم و روايات متعدد به مظاهر و نمودهاي آن اشاره شده است. از جمله: وقار در رفت و آمد، وقار در راه رفتن، وقار در سخن گفتن.

ج) پرهيز از خودنمايي و آرايش: از جمله شرايط مهم براي حضور زن در اجتماع پرهيز از «خودنمايي و آرايش» است؛ زيرا آرايش و خود نمايي زمينه هاي توجه ديگران را به وجود مي آورد و دلربايي را در پي خواهد داشت. خداوند در قرآن كريم مي فرمايد: «و لا تَبَرَّجْنَ تَبَرّّجَ الجاهلية الاولي»[2]؛ مانند جاهليت نخستين با خودآرايي از خانه بيرون نشويد.

يكي از مصاديق آرايش و خودنمايي كه باعث جلب توجه ديگران مي شود، عطر زدن است. در حديثي از رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي خوانيم كه: «أيّّ إمرئةٍ تَطِيبَتْ لغير زوجِها ثمّ خرجت من بيتها فهي تُلْعَنُ حتي ترجعَ الي بيتها متي ما رجعَتْ؛ هرگاه زني براي غير شوهرش، خود را معطر كند، سپس از خانه اش خارج شود، تا زماني كه به منزلش بر مي گردد، لعنت مي شود.[3]

ما بايد حضرت فاطمه و حضرت زينب(سلام الله عليهما)را سرمشق و الگوي خود قرار دهيم: فاطمه اطهر برترين الگوي زن و عاليترين چهرة بشريت است كه با حفظ حياء و عفت در جامعه حضور مي يافت. در تاريخ است كه او در حالي كه مقنعه را محكم به سر بسته و خود را در جامه اي فراگير پيچيده بود در جمع زنان بني هاشم در حالي كه جامه هاي بلندش قدمها را پوشيده داشت با ابهت، آزرم و متانت قدم بر مي داشت. و به خاطر حفظ عفت بود كه به همسرش، اميرالمومنين(عليه السلام ) چنين وصيت كرد: براي من تابوتي تهيه كن كه در موقع حمل جنازه، بدنم پيدا نباشد. حضرت زينب (سلام الله عليه) هم در مجلس يزيد بپا خواست و فرياد زد كه: آيا عدالت همين است كه زنان و كنيزان خود را پس پرده بنشاني و دختران رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ را در مجلس بيگانگان برپا بداري. پرده زنان ما را هتك كردي و نقاب از چهره شان به غارت بردي و…[4] و همچنين ساير دختران و فرزندان رسول خدا اينچنين با حفظ عفت و حجاب الگويي براي تمام جهانيانند. اين بزرگواران و راست قامتان در همة ابعاد زندگي اسوه اند، در ايمان، عمل،‌تعبد، حراست از جايگاه والاي زن و پاس داشتن عفاف و حفاظت از مكانت انساني زنان مسلمان.

اگر حجاب شما با آنچه كه مطرح شد مطابق است سعي كنيد در حفظ آن كوشا باشيد. مادر شما شايد دليلي براي سختگيري هايش دارد، سعي كنيد از او دليل اين سختگيري ها را بپرسيد. شما بايد شرايط خانوادگي تان را در نظر بگيريد و طبق همان عمل كنيد. و همچنين در نهايت احترام و ارج نهادن به مقام والاي مادر، ايشان را متقاعد كنيد كه اين حجاب من به گونه اي است كه اسلام فرموده، و غير از صورت و دو كف من، حتي يك موي من هم بيرون نيست و حتي اگر متقاعد نشدند، اين دلايلي كه در ضمن پاسخ برايتان مطرح كرديم را برايشان بازگو كنيد.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

1. بررسي مسئله پوشيدگي از ديدگاه روانشناسي، شهريار روحاني، تهران، اشراقيه، 1369

2. حجاب بيانگر شخصيت زن، محمد محمدي اشتهاردي، قم، معاونت مبارزه با مفاسد اجتماعي ناجا

3. زيباترين الگوي پوشش در اسلام، احمد محسني گرگاني، اراك، دفتر نماينده مقام معظم رهبري در استان مركزي، 1380

پي نوشت ها:

[1] . قرب الاسناد/ ص 40

[2] . احزاب/33

[3] . وسائل الشيعة، ج 14، ص 114

[4] . فتاحي زاده، فتحيه، حجاب از ديدگاه قرآن و سنت، قم، دفتر تبليغات اسلامي، چاپ دوم، 1376، ص 132

امام حسن علیه السلام :

عَلَیکم بِالفِکرِ، فَإنَّهُ حَیاةُ قَلبِ البَصیرِ ومَفاتیحُ أبوابِ الحِکمَةِ؛

بر شما باد به تفکّر، که تفکّر مایه حیات قلب شخص بصیر و کلید درِ حکمت است.

إعلام الدین، ص 297.

امام جعفر صادق(ع) در حدیثی درباره “سبک شمردن نماز” می‌فرمایند:

“انّ شفاعتنا لا تنال مستخفّابالصلاة".

به درستی که شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی رسد.

منبع: سفینة البحار جلد 2، ص19

امام صادق علیه السلام:

کَمالُ الأَدَبِ وَالمُروءَةِ سَبعُ خِصالٍ : العَقلُ ، وَالحِلمُ ، وَالصَّبرُ ، وَالرِّفقُ ، وَالصَّمتُ ، وحُسنُ الخُلُقِ ، وَالمُداراةُ .

کمال ادب و مروّت ، در هفت چیز است : خردمندى ، بردبارى ، شکیبایى ، ملایمت ، خاموشى ، نیک خویى ، و مدارا.

معدن الجواهر: ص ٥٩

 هرگونه صدقه دادنى، رفع بلا نمى ‏كند بلكه آن‏گونه صدقه‏ اى «شقاوت» را به «سعادت» بر مى‏ گرداند كه داراى سه شرط زير باشد:
1- از راه حلال به دست آمده باشد.
2- با اخلاص همراه باشد.
3- به مورد مصرف شود.
اگر صدقه مناسب با شروط فوق انجام گرفت، هر چند كه كف آبى باشد، مؤثّر است.

منبع:

مجموعه آثار آيت الله دستغيب، ص79.

امام زین‌ العابدین(علیه السلام) فرمودند :

بیچاره فرزند آدم …

هر روز سه مصیبت به او مى رسد و حتى از یکی از آنها پند نمى گیرد که اگر پند میگرفت، سختی  هاو کار دنیا

بر او آسان مى شد.

مصیبت اول: هر روز از عمر او کم میشود در صورتى که اگر از مال او چیزى کم گردد اندوهگین مى شود؛

درحالیکه مال جایگزین دارد، اما عمر از دست رفته جبران نمى شود.

مصیبت دوم: روزیش را به طور کامل دریافت میکند، که اگر از راه حلال باشد باید حساب پس دهد و اگرحرام

باشد کیفر میبیند.

مصیبت سوم: از اینها بزرگتر است

پرسیدند: “آن چیست؟”

فرمود: «هیچ روزى را به شب نمى رساند مگر این که یک منزل به آخرت نزدیک شده است، اما نمى داند به

سوى بهشت یا به سوى آتش؟

منبع :منبع‌الاختصاص؛ص342