1. آيه 151 سوره انعام مي‌فرمايد: «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيَّاهُمْ؛» و فرزندانتان را از (ترس) فقر نكشيد، ما شما و آنها را روزي مي‌دهيم. و نيز در سوره اسراء آيه 31 از برخي از مفسران نقل شده است كه چه آيات مذكور بر كشتار و به قتل رساندن فرزندان بعد از بوجود آمدن و منعقد شدن نطفة آنها دلالت دارد و از آيه مذكور نمي‌توان برداشت كرد كه كنترل جمعيت و جلوگيري از بوجود نيامدن در مرحلة نخست و قبل از انعقاد نطفه برابر با قتل باشد.
2. مسأله كنترل جمعيت از آن جا كه يك مسأله فقهي است، جزئيات آن را بايد از طريق مجموع منابع فقهي به دست آورد و تنها با تمسك كردن به آيات، نمي‌توان حكم صادر كرد و صدور حكم جواز كنترل و يا عدم جواز كنترل جمعيت نيز در محدودة وظايف مراجع تقليد و حاكم اسلامي مبسوط اليد و داراي اختيار است.
3. احكام اسلامي و فقهي تحت شرايط مكان و زمان و شرايط مختلف، موضوع آنها تغيير مي‌كند و حتي گاهي شرايط براي اجرا و پياده نمودن احكام اوليه اسلامي در جامعه فراهم نيست. گاهي واقعيت‌هايي در جامعه وجود دارد كه شرع و عقل حكم مي‌كند كه بايد براساس شرايط و مصلحت پيش رفت و اكنون جامعه ما با مشكلات جدي بيكاري اشتغال، ازدواج، مشكلات اقتصادي و… روبروست و آمار جمعيت كشور نيز طي چند سال بعد از انقلاب به گونه‌ بسيار چشم‌گيري افزايش پيدا كرده است كه امكانات موجود جوابگوي خواسته‌هاي آنان نيست و شرايط براي ازدياد جمعيت مساعد نمي‌باشد. و اين خود پيامدهاي منفي همانند: فقر، فساد و… را به دنبال دارد.
در برخي از روايات اسلامي نيز برشعار فرزند كمتر، زندگي بهتر سفارش شده است، چنانكه پيامبر گرامي ـ صلي الله عليه و آله ـ و امام علي ـ عليه السّلام ـ و امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي‌فرمايند: «قلة العيال احد اليسارين»[1] كم بودن فرزند (اولاد) يكي از اسباب گشايش و توانگري است.
ولي با تمام اين مطالب و مسائل حقيقت اين است كه كنترل جمعيت به شكل گسترده و افراطي آن خطرهاي سياسي، اجتماعي. اقتصادي و… را براي جامعه اسلامي به خصوص دولت و ملت شيعه به دنبال دارد كه غفلت از آنها مي‌تواند عواقب غيرقابل جبراني را به دنبال داشته باشد و برخي از علماء و دانشمندان معاصر نيز خطر اين مفاسد را گوشزد كرده‌اند و كنترل بي‌روية جمعيت مسلمانان به خصوص شيعيان عامل شكست آنها در عرصه‌هاي مختلف و نوعي كمك به اجراي نقشه استعمارگران است. برخي از عواقب شوم كنترل بي روية جمعيت پس از مدت كوتاهي از اجراي طرح كنترل آشكار و نمايان شده و به خوبي چهرة هشدار دهندة خوش را در انتخابات گوناگون كه بافت جمعيت به صورت سني نشين و شيعه نشين مي‌باشد؛ نشان داده است. بنابراين، مفسده نهي از كشتن اولاد تنها به خاطر مفسده قتل نفس نيست، بلكه مفاسد ديگري مانند توطئه استعمارگران و شكست مسلمانان در عرصه‌هاي مختلف و… است و مسأله ترس نمي‌تواند مانعي براي نهي در آيه باشد و خداوند متعال در آيات قرآن كريم اين حقيقت را متذكر شده است كه به خاطر ترس از فقر نبايد اولاد خويش را كشت.[2] و فقر اعم از فقر مادي فرهنگي و.. است و آيه 151 انعام مي‌فرمايد: حتي اگر خود فقر هم حاصل شد نبايد اولاد را كشت تا چه برسد به ترس از فقر كه به طريق اولي نبايد آنها را به قتل رساند. پس در مقابل عوامل فقر و گرسنگي و مشكلات ناشي از فقر بايد مبارزه كرد، نه اين كه براي فرار از فقر به قتل نفس و كشتن انسان‌ها متوسل شد. بلكه بايد با بي‌عدالتي، بي‌تقوايي، سرمايه‌داري، تعطيلي احكام خدا و.. مبارزه كرد.
افزون بر آنچه گذشت از آيات 31 اسراء و 151 سوره انعام، چنين برآمده كه قتل به هر شكل آن حرام است و نكته قابل توجه آن كه «قتل» از نظر لغوي معناي عامتر و گسترده‌تري دارد به عنوان مثال گفته مي‌شود «قتل الوقت» وقت را بيهوده كشت و.. و از طرفي مفسران معناي «لاتقتلوا» را عام گرفته‌اند كه شامل انواع قتل نفس حتي از بين بردن نطفه و… مي‌شود مگر در مواردي كه مفاسد بزرگتري در كار باشد مثل جلوگيري از انعقاد نطفه در ازدواج موقت كه در نتيجه بچه بي‌سرپرست مي‌ماند و يا در موارد ديگري در ازدواج دائم كه ازدياد و عدم كنترل جمعيت ممكن است مشكلات و مفاسد را براي خانواده‌ها و جامعه بوجود آورد كه در اين صورت بايد مجتهد مبسوط اليد (دستش باز باشد و اختيار داشته باشد) تحت شرايطي مانند موقت بودن حكم، علم به عدم نفوذ عوامل استعماري بر حكم او، برقراري عدالت براي تمام فرقه‌ها و گروه‌هاي مذهبي در جامعه و… اقدام به صدور حكم نمايد.[3].andisheqom.com

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. ناصر مكارم شيرازي و همكاران، تفسير نمونه (تهران، دارالكتب الاسلاميه)،‌ج6، ص33؛ ج12، ص101.
2. علامه طباطبايي، محمدحسين، الميزان في تفسير القرآن، (تهران، دارالكتب الاسلاميه)ج7، ص395ـ407؛ ج13، ص88.
3. استاد شهيد مطهري،‌ مرتضي، خاتميت (قم، انتشارات صدرا)، ص78ـ83.

پي نوشت ها:
[1] . ر.ك: صدوق، من لايحضره الفقيه، قم، انتشارات جامعه مدرسين، ج4، ص416؛ نهج‌البلاغه، قم، انتشارت دارالهجرة، ص495.
[2] . اسراء/31.
[3] . ر.ك: مكارم شيرازي، ناصر و همكاران، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چاپ نهم، 1367، ج6، ص29ـ38، ج12، ص100ـ114.

از رسول خدا صلی الله علیه و آله سلم روایت شده است: هر کس سوره تحریم را قرائت نماید موفق به توبه نصوح و فاقد بازگشت به گناه می شود.(1)

در روایتی از امام صادق علیه السلام نیز آمده است: هر کس سوره های طلاق و تحریم را در نماز واجب خود بخواند، خداوند در روز قیامت او را از ترس و خوف و حزن و اندوه در امن می دارد و در آفتادن آتش معاف می دارد و او را به خاطر تلاوت این دو سوره وارد بهشت می کند و این دو سوره او را حفظ می کند زیرا متعلق به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم می باشد.(2)

آثار و برکات سوره
1) تخفیف در سختی جان دادن و عذاب

در خواص و آثار این سوره از امام صادق علیه السلام روایت شده است: اگر سوره تحریم را برای شخص محتضری بنویسند و از سختی جان دادن او کاسته می شود و اگر آن را بخوانند و ثوابش را برای اموات هدیه بفرستند همچون برق به انها می رسد و در عذاب آنها تخفیف داده می شود. (3)

2) درمان فرد مارگزیده و بیمار صرعی

… و اگر این سوره را بر فرد گزیده شده از مار قرائت کنند شفا می یابد و سم در بدن او حرکت نمی کند و بی اثر می شود . و اگر این سوره را برای بیماری که مبتلا به صرع است بنویسند و پس از شستن آب  آن را بر رویش بپاشند بیماری از او دور می شود. (4)

3) ایجاد آرامش و درمان بی خوابی

از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام روایت شده:  … و اگر کسی که اضطراب شدید دارد این سوره را قرائت نماید آرامش پیدا می کند و اگر بر بیمار صرعی بخوانند به هوش آید و اگر برای کسی که بی خوابی و شب بیداری به سراغش آمده بخوانند موجب خوایدن او می شود…(5)

4) ادای دین و بدهکاری

از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام روایت شده:  … اگر شخص بدهکاری و دین زیادی دارد بر قرائت سوره تحریم مداومت کند همه بدهی اش ادا می شود. (6)

پی نوشت:

(1) مجمع البیان، ج10، ص52

(2) ثواب الاعمال، ص118

(3) مستدرک الوسائل، ج2، ص241

(4) تفسیرالبرهان، ج5، ص417

(5) تفسیرالبرهان، ج5، ص417

(6) همان

امام کاظم(علیه السلام) فرموده اند:

|"عَنْ أَبِی الْحَسَنِ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ مُنَادِیاً یُنَادِی مَهْلًا مَهْلًا عِبَادَ اللَّهِ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ فَلَوْ لَا بَهَائِمُ رُتَّعٌ وَ صِبْیَةٌ رُضَّعٌ وَ شُیُوخٌ رُکَّعٌ لَصُبَّ عَلَیْکُمُ الْعَذَابُ صَبّاً تُرَضُّونَ بِهِ رَضّاً.”

خداوند فرشته‌ای دارد که هر روز و شب ندا می‌دهد: بندگان خدا دست از گناه بردارید که اگر چهارپایان در حال چرا و کودکان شیرخوار و پیران خمیده نبودند، هر آینه عذاب بر شما نازل می‌شد و در هم کوبیده می‌شدید.

کافی، ج۲، ص۲۷۶

امام صادق سلام الله عليه
كَم مِن حَريصٍ عَلى أمرٍ قَد شَقِىَ بِهِ حينَ أتاهُ وَ كَم مِن تارِكٍ لأَِمرٍ قَد سَعِدَ بِهِ حينَ أتاهُ؛
چه بسيار حريص بر كارى كه وقتى بدان دست يافت با آن بدبخت شد و چه بسيار رها كننده كارى كه وقتى به آن رسيد، به وسيله آن خوشبخت شد.
تحف العقول، ص 377؛ دنيا و آخرت، ج 2، ص 186.

سوره هود/ آيه 42:

(وَ هِىَ تجْرِى بِهِمْ فى مَوْجٍ كالْجِبَالِ وَ نَادَى نُوحٌ ابْنَهُ وَ كانَ فى مَعْزِلٍ يَبُنىَّ ارْكب مَّعَنَا وَ لا تَكُن مَّعَ الْكَفِرِينَ)
«و آن كشتي، آنها را از ميان امواجي همچون كوه‌ها حركت مي داد؛ (در اين هنگام) نوح فرزندش را كه در گوشه‌اي بود صدا زد: «پسرم! همراه ما سوار شو، و با كافران مباش!»
 
سؤالي كه در مورد فرزند نوح ممكن است پيش آيد اين است كه چرا او در اين لحظه حساس تنها فرزند خود را مخاطب ساخت، نه همه مردم را؟
اين ممكن است به خاطر آن باشد كه او وظيفه دعوت عمومى اش را انجام داده بود، ولى درباره فرزند وظيفه سنگين ترى داشت و آن وظيفه ابوت[پدري] علاوه بر «نبوت» بود. به همين دليل براى اداى اين وظيفه در آخرين لحظه روى فرزندش تاكيد بيشتر مى كرد.
احتمال ديگرى با توجه به گفته بعضى از مفسران نيز وجود دارد كه فرزند نوح در آن موقع نه در صف كفار قرار داشت و نه در صف مؤمنان. و جمله «و كان فى معزل» (او در گوشه تنهائى قرار گرفته بود) را دليل بر آن دانسته اند، گرچه به حكم قرار نگرفتن در صف مؤمنان مستحق مجازات بود ولى كناره گيري اش از صف كفار ايجاب مى كرد كه مورد محبت و لطف بيشترى از طريق تبليغ قرار گيرد، به علاوه اين جدائى از صف كفار اين فكر را براى نوح به وجود آورده بود كه شايد از كار خود پشيمان شده باشد.
اين احتمال نيز با توجه به آيات آينده وجود دارد كه پسر نوح با صراحت مخالفت با پدر نمى كرد بلكه به صورت منافقان بود، و در برابر او گاه اظهار موافقت مى نمود، به همين دليل نوح درباره او تقاضاى نجات از خدا كرد.
 
منبع:
تفسير نمونه ج9 ص104و105

مقام معظم رهبری دامت برکاته: 9 دى؛ تجلى روح دیانت حاکم بر دلهاى مردم‏


حضور عظیم و خروشان مردمى در 9 دى 88، تجلّى بارزى از هویت و ماهیت انقلاب، یعنى روح دیانت حاکم بر دل‏هاى مردم بود.

9 دى؛حرکت در سایه دین و تحقق وعده‏هاى الهى

‏نهم دى 88، حادثه کوچکى نیست، بلکه آن حرکت عظیم و ماندگار مردمى، شبیه حرکت بزرگ ملت در روزهاى اول انقلاب است و باید تلاش شود در سالگرد این حماسه، حرف اصلى ملت ایران، یعنى حرکت در سایه دین و تحقق وعده‏هاى الهى تبیین شود

کاملاً شبیه صدر اسلام و روزهاى پیروزى انقلاب

‏حماسه نهم دى، از این منظر کاملاً شبیه صدر اسلام و همچنین روزهاى پیروزى انقلاب است؛ در این روز، مردم بر اساس وظیفه دینى خود به میدان آمدند تا نشان دهند برخلاف تبلیغات فتنه‏گران، مردم ایران ضمن پایبندى به نظام جمهورى اسلامى، از عزم و اراده دینى استوار برخوردارند.

9 دى؛ عاشورا به کمک ملت آمد

این فتنه، صرفا منحصر به حضور عده‏اى افراد در خیابان‏ها نبود، بلکه ناشى از یک بیمارى بود که با اقدامات سیاسى و امنیتى قابل دفع‏شدن نبود و به یک حضور عظیم مردمى نیاز داشت که چنین هم شد.
همانگونه که در ابتداى انقلاب، محرم به کمک این مردم آمد و امام خمینى(ره) فرمود: خون بر شمشیر پیروز است، در قضایاى 9 دى هم، عاشورا به کمک ملت آمد و حماسه بزرگ و ماندگارى را خلق کرد

دو توصیه در بزرگداشت 9 دى‏
اولاً در بزرگداشت نهم دى، جنبه‏ هاى شعارى غلبه پیدا نکند و ثانیاً به عمق شعارها که حرف اصلى ملت ایران بود، توجه شود.sahebzaman.org