تربیت صحیح فرزندان مهمترین وظیفه مادران است.

٧

هنرمندترین مادر کسی است که میداند تربیت مهمترین وظیفۀ اوست و ایفاي صحیح نقش مادري،

از با ارزشترین نقشها میباشد و در این راستا، هیچگونه سستی و کوتاهی نمیکند و در این امر از

مرا در تربیت فرزندان یاري » : خداوند استمداد میطلبد زیرا امام سجاد (ع) از خداوند میخواهند که

«. فرما

کودك را بیهود نترسانید.

هنرمندترین مادر کسی است که کودك خود را بیهوده از حیوانات و تاریکی و امور خیالی مثل لولو

و چیزهاي دیگر، نترساند زیرا ترساندن کودك، سختترین لطمه را به جان و روان و شخصیت او

وارد میکند که آثار سوء آن تا آخر عمر باقی میماند.

خشت اول را کج نگذارید.

هنرمندترین مادر کسی است که در بناي شخصیت کودك، خشت زیر بناي شخصیت او را کج

نگذارد زیرا دیوار این بنا، تا ثریا کج میرود! بنابراین زمان و مکان آرام و بیدغدغه، آرامش روحی

و روانی زوجین، غذاي حلال و سالم، دعا، نماز و نیایش به درگاه خداوند، طلب فرزند صالح از

درگاه الهی، تطهیر فکر و دل از افکار آلوده و رعایت بهداشتیآمیزش، زمینه ساز تکوین فرزندي

شایسته خواهد بود.

با نام زیبا، شخصیت زیبا بسازید.

هنرمندترین مادر کسی است که براي کودك خود، نام زیبا و خوش معنایی را انتخاب کند تا فرزند

با شنیدن آن نام، احساس شخصیت و سربلندي کند زیرا ا گر نام و لقب او زشت و بدمعنا باشد

باعث احساس حقارت در فرزند میشود و میبایست از دو اسمی کردن فرزندان خودداري کرد زیرا

٨

فرزند دچار دوگانگی شخصیت میشود و از معیارهاي اصلی در انتخاب نام، زیبایی، خوشآهنگی و

متانت ظاهري، داراي معناي شایسته بودن و همنامی با افراد با فضیلت میباشد.

در تربیت فرزندان با افراد با صلاحیت مشورت کنید

.

هنرمندترین مادر کسی است که فرزند خود را فداي تقلید از دیگران و سلیقۀ و توقعات آنان نکند

بلکه با مطالعه و تحقیق و تفکر و مشورت با افراد با صلاحیت، یک شیوه صحیح تربیتی را انتخاب و

فرزند خود را بر مبناي آن تربیت کند در غیراینصورت در میان امواج سلیقههاي گوناگون تربیتی

سرگردان خواهد بود.

به فرزند مسئولیت بدهید.

هنرمندترین مادر کسی است که با بزرگ شدن کودك، کارها و مسئولیتهایی را متناسب با سن و

ظرفیت او، بر عهدهاش بگذارد تا فرزند آمادگی لازم را براي پذیرفتن مسئولیتهاي خارج از خانه پیدا

کند در غیر اینصورت فرزند از پذیرش کوچکترین مسئولیتی، هراس خواهد داشت.

در امر و نهی زیاده روي نکنید.

هنرمندترین مادر کسیاست که در امر و نهی به فرزند خود دچار افراط و زیادهروي نشود. البته امر و

نهی از ضروریات تربیت است و بدون آن نمیشود فرزند را تربیت کرد اما افراط در به کارگیري هر

عامل تربیتی، نتیجه سوء و معکوس میدهد زیرا کودك و نوجوان که دائم در معرض: بکن ،نکن! برو

نرو! بگو،نگو! بخور، نخور! قرار گیرد دیگر مجال ابتکار و خلاقیت و فرصت اندیشیدن نمییابد.

خطر اشیاء را بیان کنید.

٩

هنرمندترین مادر کسی است که فرزند خود را بیهوده نترساند زیرا ترساندن کودك از لُولُو، غول،

جن، مرده، مرگ، سگ، گربه، حشرات، تاریکی، آمپول، دارو، دکتر، پلیس و هر چیز و هر کس دیگر

و به هر شکلی که باشد صحیح نیست و لطمههاي سنگینی را به روان و اعصاب فرزند میزند که

هیچ توجیه عاقلانه ندارد. حتی ترساندن کودك از کارد، کبریت، گاز، برق، بخاري و مانند اینها هم

صحیح نیست. بلکه خطر چیزهایی را که براي کودك خطرناك است باید با توجه به سن و ظرفیت

او برایش توضیح دهیم نه آنکه او را بترسانیم.

مادر هرگز از پدر بدگویی نکند.

هنرمندترین مادر کسی است که هرگز از پدر بدگویی نکند زیرا میداند که بدگوئیهاي والدین به

یکدیگر نزد فرزندان، لطمههاي شدیدي به روان و اخلاق فرزندان میزند و یکی از نتایج سوء این

بدزبانیها این است که حرمت پدر و مادر نزد فرزندان شکسته میشود.

توان و ظرفیت فرزند را در نظر بگیرید

.

هنرمندترین مادران کسی است که در همۀ مراحل تربیت فرزند، ظرفیت و توان و اقتضاي سنی او را

در نظر بگیرد و بیهوده از فرزند، انتظار بیش از توان و ظرفیتش را نداشته باشد.

فرزندان را تربیت عروسکی نکنید

.

هنرمندترین مادر کسی است که فرزندانش را تربیت ریشهاي کند. نه تربیت عروسکی، زیرا بعضی

مادران طوري فرزند را تربیت میکنند که مثل یک عروسک کوکی کاملاً مطیع اراده و سلیقۀ غلط آنان

باشد.

فرزند را تحقیر نکنید.

١٠

هنرمندترین مادر کسی است که از سرزنش و تحقیر در تربیت فرزند استفاده نمیکند زیرا میداند

یکی از آفتهاي بسیار مضر و خطرناك که باعث افسردگی و دلمردگی فرزند میشود سرزنش و

تحقیر است و مادر هنرمند میداند این سرزنشها و تحقیر و توهینها مانند سرم مسموم به تدریج در

روحیۀ فرزند اثر منفی میگذارد.

محیطی آرام فراهم کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که محیط منزل را آرام نگه میدارد و از هر گونه نزاع و دعوا در خانواده

جلوگیري میکند زیرا میداند که نزاع و دعوا، آسایش و امنیت خانواده و فرزند را از بین میبرد و آن

جوجههاي بیپر و بال را مضطرب و پریشان میکند. مادر هنرمند میداند که یکی از خاطرات تلخ

زندگی کودکانه تماشاي صحنههاي دعواي پدر و مادر است که غالباً تا آخر عمر آنرا فراموش

نمیکنند و در روح حساسشان آثار سوئی خواهد گذاشت.

احساس شایستگی ایجاد کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که فرزند خود را بزرگوار و با ایمان و با عزت نفس تربیت کند بطوري

که احساس شایستگی کند و هیچگاه تن به ذلت و رذالت و پستی ندهد.

به بازي اهمیت دهید

.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند کار و فعالیت کودك، همان بازي اوست و چون کار، نیاز به

ابزار دارد، اسباببازي کودك نیز همان ابزار اوست و سعیمیکند که اسباب بازي مفید و لازم براي

او تهیه کند تا علاوه بر وسیلۀ سرگرمی و تفریحی بودن، نیروي تفکر و خلاقیت و ابتکار او را

برانگیزد و از خرید اسباب بازیهاي لوکس و پرزرق و برق خودداري کند.

١١

تذکرات بموقع را فراموش نکنید.

هنرمندترین مادر کسی است که در برخورد و اشتباهات و شیطنتهاي کودکان و نوجوانان برخورد

مناسب میکند زیرا میداند بعضی از آنها کاملاً طبیعی است و نیاز به هیچگونه عکسالعملی ندارد

بلکه بتدریج که سن آنان بالا رفت و عقلشان رشد کرد اصلاح خواهد شد و برخی دیگر نیاز به تذکر

دارند که باید با حوصله و مهربانی انجام شود، آن هم در فرصتی مناسب و درخلوت و با دلیل روشن

که براي آنان قابل فهم باشد، نه در حال عصبانیت و در حضور دیگران و بدون دلیل و برهان.

در تشویق دچار افراط و تفریط نشوید.

هنرمندترین مادر کسی است که در تشویق فرزند دچار افراط و تفریط نمیشود زیرا او میداند که

کودك و نوجوان انتظار دارد در مقابل هر کار نیکی که انجام میدهد و هر صفت پسندیدهاي که دارد

مورد تحسین و تشویق والدین و معلمان و مربیان خود قرار گیرد. این حق طبیعی اوست و اگر

رعایت نشود، موجب ناامیدي و دلسردي او گشته، رغبتش را نسبت به امور شایسته کاهش میدهد.

نسبت به فرزندان خود بدگوئی نکنید.

هنرمندترین مادر کسیاست که هرگز نسبت به فرزندان خود بدگوئی نمیکند زیرا فحشو اهانت به

فرزند، عزت نفسو کرامت او را در هم میشکند و موجب احساس پستی و رذالت در او میگردد.

هرگز نسبت به دیگران بدگوئی نکنید.

هنرمندترین مادر کسی است که در نزد کودکان و نوجوانان از دیگران بدگویی نمیکند زیرا میداند

که هر نوع بدگویی مانند: غیبت، تهمت، فحش، تمسخر و هر نوع سخن لغو و بیهوده نزد کودکان و

نوجوانان زیانبار است و آنها همین عمل زشت را یاد میگیرند.

١٢

نسبت به نوع لباس پوشیدن فرزند حساس باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که نسبت به نوع لباس پوشیدن فرزندش حساس باشد و در این مورد

دقت کافی داشته باشد زیرا میداند که لباس تنگ و چسبیده و لباسهاي زننده و بدن نما موجب

تحریک نقاط حساس بدن میشود و به اخلاق و حیا و عفت آنان لطمهاي سنگین میزند.

بعضی لباسها با عفت و پاکدامنی منافات دارد.

هنرمندترین مادر کسیاست که در نزد فرزندخود لباسهاي نامناسبنپوشد زیرا میداندکه این پوشش

نامناسب براي عفت و اخلاق فرزندان زیانبار استو موجب شکسته شدنحرمت والدین نیز میشود.

آبروي فرزند خود را حفظ کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که آبروي فرزند خود را در نزد دیگران نمیریزد زیرا او میداند که اگر

شخصیت و حیثیت فرزند را در نزد دیگران و دوستانش پایمال کند فرزند را عقدهاي و حقیر بار

میآورد و کسی که آبرو و شخصیت و کرامت نفس خود را از دست بدهد دیگر چیز ارزندهاي ندارد

که از حرمت آن حفاظت کند از اینرو، به هر ذلت و پستی و گناهی تن میدهد.

فرزند را با روش بزرگوارانه تربیت کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که در تنبیه و خشونت زیادهروي نمیکند زیرا میداند اگر کودك و

نوجوان با روشی بزرگوارانه تربیت شود نیاز به تنبیه و خشونت ندارد و این مادر میداند انسانی که

احساس عزتنفس و بزرگواري کند کمتر اتفاق میافتد که تن به پستی و پلیدي بدهد و این مادر

میداند تنبیه و خشونت، عامل و وسیلۀ تربیت نیست بلکه ممکن است در مواردي خاصبراي

١٣

جلوگیري از طغیان و سرکشی مؤثر باشد و این مادر هنرمند همیشه در نظر دارد که تنبیه آخرین

وسیلۀ تربیت است، آن هم براي جلوگیري از طغیان، نه اولین وسیلۀ تربیت!

به پوشش نیز توجه کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که فرزند خود را از پوشیدن لباسهایی کهحامل فرهنگ بیگانگان است منع

کند زیرا میداند پوشیدن این لباسها براي فرهنگ و منش اخلاق و عزت نفسفرزند خود مضر است.

به فرزند بهاي کاذب ندهید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند دادن بهاي کاذب به کودك و نوجوان، او را دچار غرور بیجا

و خودپسندي میکند و نوعی شخصیت کاذب براي او بوجود میآورد و او را در آینده هنگام

خواهد یافت. « طبل توخالی » رویارویی با واقعیت جامعه، خود را

از دادن پندهاي دائمی خودداري کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند پند و تذکر دائمی به فرزند در حضور دیگران، باعث از بین

رفتن تأثیر نیکوي آن میشود و کودك و نوجوان را به ستوه میآورد. بنابراین از پندهاي دائمی در

حضور دیگران نسبت به فرزند خود پرهیز میکند.

به جاي نصیحت گفتاري از پند کرداري استفاده کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزندش بیش از آنکه با گوش خود مطالب را فرا بگیرد با

چشم و فهم خود آنها را درك کرده و میآموزد، بنابراین باید از نصیحت گفتاري بکاهد و بر

بیفزاید. « پندکرداري »

فرزند را با عفت تربیت کنید.

١٤

از ضروریات تربیت است و کودکی که « عفت » هنرمندترین مادر کسی است که میداند حفظ حریم

شاهد و ناظر مسائل جنسی والدین خود باشد دچار نابسامانی روانی شده، حرمت پدر و مادر نیز نزد

او شکسته خواهد شد و موجب بلوغ زودرس در فرزند میشود. بنابراین، این مادر سعی میکند

محیط خانواده را از این گونه آسیبها مصون و محفوظ دارد.

بعضی اوقات قاطعیت لازم و ضروري است.

هنرمندترین مادر کسی است که فرزندش را در زمینۀ دوست شایسته و پرهیز از رفقاي ناشایست،

راهنمایی و یاري میکند و این مادر هنرمند بیدلیل فرزند خود را از معاشرت با دوستان منع نمیکند

و در صورتی که دوستی از دوستان او ناباب باشد فرزند را با صحبت و با دلیل و برهان ساده که

براي او قابل فهم باشد قانع میکند که از معاشرت با چنین دوستان قطع رابطه کند و اگر باز هم

فرزندش خواست معاشرت را ادامه دهد با قاطعیت جلوي این کار را میگیرد.

از زندگی تصویري سیاه ترسیم نکنید.

هنرمندترین مادر کسی است که از زندگی تصویري سیاه و اندوهبار و غیر قابل تحمل ترسیم نمیکند

زیرا فرزند تحت تأثیر این نگرش منفی قرار میگیرد و نسبت به زندگی بدبین میشود. بنابراین، این

مادر هنرمند سعی میکند نگرشها و بینشهاي منفی را به بچهها منتقل نکند تا بچهها نگرشهاي مثبت

پیدا کنند.

فرزند را از محبت سیر کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند بسیاري از انحرافات، عقدههاي روانی و ضعفهاي عصبی و

اخلاقی معلول کمبود محبت است و این مادر هنرمند میداند همانگونه که انسان گرسنه و تشنه

١٥

میکوشد از هر راهی که شده غذا و آب بدست آورد، انسان تشنه محبت نیز میکوشد به هر وسیله و

از هر کس این تشنگی را برطرف کند و جانش را از محبت سیراب سازد بنابراین، این مادر هنرمند

جان فرزند خود را لبریز از مهر و محبت میکند تا روح لطیف او، در پرتو حیات بخشمحبت، بالنده

گشته، استعدادهایش شکوفا شود و در اثر کمبود محبت دست به گدایی محبت نزند.

فرزند را نازپرورده تربیت نکنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند زندگی این جهان همراه با سختیها و فشارهاست و انسانی

میتواند در زندگی موفق شود که بتواند با مشکلات و ناملایمات دست و پنجه نرم کند بنابراین، این

مادر هنرمند سعی میکند فرزند خود را لوس و نازپرورده تربیت نکند زیرا اگر فرزند نیروي روحی

و جسمی مبارزه و رویارویی با مشکلات را نداشته باشد، هنگام مواجه با آنها درمانده شده، در هم

میشکند.

بین فرزندان عدالت را رعایت کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند یکی از آفتهاي تربیتی که تأثیر سوء و زیانباري در روحیه و

شخصیت فرزندان دارد تبعیضو بیعدالتی بین آنها است. بنابراین مادر هنرمند خیلی دقت میکند که

عدالت و مساوات را میان آنها برقرار کند زیرا فرزندي که به او بیمهري میشود کینۀ والدین را به

دل میگیرد، عقدهاي میشود و بیعدالتی را عملاً میآموزد.

فرزند به حرکات پدر و مادرش توجه دقیق دارد.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند کودکی که به ظاهر سرگرم کار خود است، اعمال والدین و

اطرافیانش را به دقت زیر نظر میگیرد و حرکات و گفتار بزرگترها بخصوص والدین بر او تأثیر

١٦

مستقیم دارد حتی کنایهها، نجواها و شوخیهاي معنا دار آنان از نظر تیزبین او دور نمیماند، اما به

روي خود نمیآورد. بنابراین، این مادر هنرمند حواسش را جمع میکند تا مبادا کلامی یا رفتاري از او

سر بزند که باعث انحراف فرزندش شود.

در تربیت، تأخیر خطر است.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند تأخیر در تربیت فرزند، از دست دادن فرصتی است که جبران

آن بسیار مشکل و یا غیرممکن است بنابراین، سعی میکند از انعطافپذیري کودك استفاده کند و

پیش از آنکه شخصیت او شکل بگیرد به تربیت صحیح او بپردازد زیرا این مادر هنرمند میداند که

اگر فرصت را از دست بدهد هرگز قابل جبران نیست.

با مدرسه ارتباط داشته باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که با فرستادن فرزند به مدرسه همۀ امور را به عهده مدرسه و معلم و

مدیر محول نمیکند بلکه با ارتباط مستمر و صمیمانه با مدرسه از وضعیت تحصیلی فرزندان آگاهی

پیدا میکند و با مشورت با اهل فن سعی میکند تا هر چه بیشتر به مسائل تحصیلی و تربیتی فرزند

کمک کند.

به غذاي فرزند خیلی توجه کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند غذاي حلال و حرام در مسائل تربیتی جایگاه ویژهاي دارد و

نسبت به آن، حساس است بنابراین، سعی میکند که فرزندشهرگز لقمۀ حرام استفاده نکند زیرا از

پیامدهاي سوء غذاي حرام این استکه زمینۀ حقپذیري را در انسان ضعیفکرده یا بهکلی از بین میبرد.

مقایسۀ بیجا نکنید.

١٧

هنرمندترین مادر کسی است که میداند تفاوت و اختلاف بین موفقیتها و پیشرفتهاي افراد در همۀ

زمینههاي زندگی امري کاملاً طبیعی است و انتظار ندارد که فرزندش در مسائل درسی، هنري،

اجتماعی با دیگران یکی باشد لذا این مادر هنرمند هرگز با مقایسههاي غلط همراه با توهین و تحقیر،

فرزندش را تضعیف نمیکند.

فرزند را با خدا مأنوس کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند ایمان عمیق و صحیح به خدا و معاد و ارزشهاي دینی

میتواند فرزند را از طوفان غرایز در جوانی و نوجوانی حفظ کند. بنابراین، سعی میکند فرزندش را

با خدا مأنوس کند و وجدان را در او بیدار کند و او را با زیبائی ارزشهاي دینی آشنا کند و در این

موضوع سرمایهگذاري میکند چون میداند کوتاهی در این سرمایهگذاري خسارات زیادي به بار

میآورد.

فرزند را با فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی آشنا کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که فرزندش را با فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی آشنا میکند و از القاء

فرهنگ بیگانگان به فرزندش، به هر شکلی و عنوانی که باشد خودداري میکند زیرا میداند این القاء

موجب احساس حقارت و پستی در فرزندش میشود و در نتیجه خود را موجودي بیریشه و

بیارزش خواهد پنداشت.

از فرزند حمایت افراطی نداشته باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که از فرزند خود حمایت افراطی ندارد بلکه حمایت او از فرزندش

معقول و پسندیده است و هرگز در حمایت از فرزندش زیادهروي نمیکند زیرا میداند حمایت بیش

١٨

از حد موجب میشود فرزندش وابسته تربیت شود و انعطاف او را در زندگی با مشکل روبرومی کند

و وي را موجودي طفیلی و بیعرضه و متکی به دیگران بار میآورد به طوري که در برابر هر حادثه

و عمل و مشکلی خود را موجودي زبون و بیچاره و نیازمند به دیگران میداند.

در مسائل دینی سختگیري بیش از حد نداشته باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند در مسائل دینی و عبادتها نباید سختگیریهاي بیجا داشته

باشد زیرا در روحیۀفرزند اثرات منفی میگذارد بنابراین سعی میکند فرزند را با محبت و احترام با

مسائل دینی و عبادي آشنا کند و در این مورد ، توان و طاقت فرزند را هم در نظر میگیرد و با

استفاده از تشویق و جایزه، فرزند را به انجام عبادات ترغیب میکند، البته این مادر هنرمند میداند که

هنگامی که نوجوانان به سن تکلیف شرعی رسیدند باید واجبات را انجام دهند و هیچ گونه کوتاهی

و سستی نباید صورت بگیرد اما در بارة مستحبات نباید تحمیل و فشاري بر فرزند وارد شود.

فرزند را نازك نارنجی تربیت نکنید.

تربیت نمیکند زیرا میداند « نازك نارنجی » هنرمندترین مادر کسی است که فرزند خود را

مسئولیتهايسنگین و حساسی در انتظارشان است. بنابراین، سعی میکند آرام،آرام فرزند را با انواع

مسئولیتهاي فردي و اجتماعی آشنا کند.

با زورگوئی نمیشود فرزند را تربیت کرد.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند در سرزمین تربیت هیچ جایگاهی براي استبداد و زورگویی و

قلدري وجود ندارد زیرا این مادر هنرمند میداند استبداد، آسیبهاي فراوان بر جسم و جان فرزند

١٩

وارد میکند که نتایج وخیم و جبران ناپذیري به بار میآورد. بنابراین، سعی میکند فضاي خانواده، با

عطر روح نواز محبت،تفاهم و صمیمیت معطر باشد.

فرزند را در فهمیدن کمک کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که می داند فرزند او، به یادگیري و فهمیدن نیاز دارد و فرزندش فطرتاً

کنجکاو آفریده شده است. بنابراین فرزند خود را در جهت یاد گرفتن و فهمیدن یاري میدهد و از

هر فرصتی در این جهت استفاده میکند.

سطوح مختلف نیازهاي فرزند را تأمین کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که هر آنچه در توان دارد به کار گیرد تا نیازهاي فرزندانش را در

سطوح مختلف تأمین کند. زیرا این مادر هنرمند میداند اگر نیازهاي پائین تر (خوراك، پوشاك و…

) تأمین نگردد آنها رغبت و انگیزة تلاش را در سطوح بالاتر نمییابند. در واقع زمانی فرزند او در

کلاس آمادة دانستن و یادگرفتن میشود که از نظر تأمین نیازهاي زیستن مسئلهاي نداشته باشد.

انرژي لازم فرزند را تأمین کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که بداند فرزند او در هر سنی، به چقدر کالري از غذاهاي مختلف نیاز

دارد و در تأمین این کالري برنامهاي منظم داشته باشد تا فرزند براحتی بتواند با استفاده از این کالري،

فعالیتهاي روزمره خود را انجام دهد.

فرزند باید خلاقیتهاي خود را به نمایش بگذارد.

٢٠

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزند او مایل است محیطی داشته باشد که در آن محیط

رشد ذهنی و خلاقیتهاي خود را نشان دهد. بنابراین، این مادر سعی میکند زمینهاي را ایجاد کند که

فرزند او، براحتی بتواند خلاقیتهاي خود را به نمایش بگذارد.

فرزند را تائید کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزندش دوست دارد که رفتارش مورد توجه و تأیید دیگران

واقع گردد. بنابراین سعی میکند که رفتارهاي صحیح فرزند را مورد توجه و تأیید قرار دهد تا او

اعتماد به نفس پیدا کند و در آینده کوشاتر شود.

با فرزند خود رابطهاي رفیقانه داشته باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند مناسبترین شیوه در ارضاي نیازهاي عاطفی، روانی و

اجتماعی جوانان ایجاد اعتماد متقابل و برقراري رابطهاي رفیقانه و شفیقانه است.

دوستان خوبی براي فرزند انتخاب کنید

.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند دوست براي فرزندش از ارزش و اعتبار فوقالعادهاي

برخوردار است و فرزندش به دوستی همدل و همراه نیاز دارد که با وي ارتباط عاطفی برقرار کند.

بنابراین سعی میکند براي فرزند خود دوستان خوبی پیدا کند تا فرزندش گرفتار دوستان ناباب

نشود.

دوست مهربانی براي فرزند خود باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند با فرزندش باید همانند یک دوست مهربان و صمیمی رفتار

کند زیرا اگر مادر با فرزندش چنین رفتاري داشته باشد فرزند احساس امنیت میکند و این ارتباط

٢١

صمیمانه همچون سنگري استوار، فرزند را از گزند آسیبهاي روانی و اجتماعی حفظ میکند و این

ارتباط دوستانه موجب میشود که فرزندش بهتر و پیشرفت تحصیلی مطلوبتري داشته باشد.

براي فرزند خود الگویی منفی نباشید

.

هنرمندترین مادر کسی است که براي فرزند خود، الگویی منفی نباشد زیرا اگر فرزندان بارها

رفتارهاي خاصی از قبیل بدزبانی و سیگار کشیدن را از والدین مشاهده کرده باشند حتی اگر در طول

چندین سال شاهد بروز آن رفتارها در ایشان نباشیم، ممکن است این یادگیري به صورت نهفته باقی

مانده، کودك یا نوجوان در فرصت مناسبی آن را از خود نشان دهد.

سنین پیش از دبستان خیلی مهم است

.

هنرمندترین مادر کسی است که بداند خمیر مایه شخصیت فرزند در کانون خانواده و در سنین پیش

از دبستان شکل میگیرد و کودك در 5 و 6 سالگی نسخۀ کوچک جوانی است که بعداً خواهد شد.

بنابراین، باید فرصت را غنیمت بشمارد و شخصیت کودك را در سنین پیش از دبستان و در دوران

دبستان به نحو مطلوب شکل دهد.

با مهر و محبت سرمایهگذاري کنید

.

هنرمندترین مادر کسی است که کودك خود را از گزند زخم زبان و خشم و پرخاشگري وتنبیه

مصون میدارد و با سرمایهگذاريهاي مهر و محبت، فرزند را با واقعیتهاي زندگی آشنا میکند.

فرزند را در کسب تجارب جدید یاري دهید.

٢٢

هنرمندترین مادر کسی است که بداند فرزند او به کسب تجارب تازه در خارج از خانه و مدرسه و

اجتماع نیاز دارد. بنابراین، فرزند را در کسب و آموختن این تجارب یاري میدهد و زمینههایی را

ایجاد میکند تا فرزند در خارج از خانه به تجربیات جدید برسد.

با فرزند ارتباط افقی داشته باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که با فرزند خود در دوران نوجوانی ارتباط افقی، یعنی ارتباطی سینه به

سینه بر قرار مینماید و بجاي ارتباطی یک طرفه، آمرانه و حاکمانه که بر آنها دوران بچگی را تداعی

میکند، رابطهاي دوستانه و مشفقانه با آنان برقرار میکند.

به تمام نیازهاي فرزند توجه کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزند او علاوه بر نیازهاي زیستی (گرسنگی، تشنگی ،

خواب و…) به نیازهاي ایمنی (نیاز به امنیت روانی، نیاز به محیطی منظم و آرام و…) دارد.

فرزند را در ایجاد روابط عاطفی با دیگران کمک کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزند او نیاز به برقراري ارتباط با دیگران دارد لذا فرزند را

در این جهت کمک میکند و روش صحیح ارتباط عاطفی با دیگران را به فرزند میآموزد ضمناً

میزان و حدود و اندازة تبادل عاطفی را هم به او آموزش میدهد تا مبادا در ایجاد ارتباط عاطفی با

دیگران افراط و تفریط کند.

فرزند به احترام و شأن اجتماعی نیاز دارد.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزند او به احترام و شأن اجتماعی نیاز دارد و انسان

موجودي است اجتماعی و زمانی که نیاز به احترام به خود ارضاء شود، انسان احساس خوشایندي از

٢٣

اعتماد به نفس، خود ارزشمندي، توانایی، قابلیت، لیاقت و کفایت پیدا میکند بنابراین فرزند را در

این راستا کمک میکند.

فرزند را در خود شکوفایی کمک کنید.

هنرمندترین مادر کسی است که میداند فرزند او به خودشکوفایی نیاز دارد. زیرا انسان نیاز دارد که

همۀ قابلیتهاي وجود خود را شکوفا کند. یک نقاش باید نقاشی کند و بهترین آثار خود را خلق کند،

یک شاعر نیاز دارد که بسراید، خلاصه آنچه انسان میخواهد باشد، باید باشد. بنابراین، مادر هنرمند

سعی میکند زمینههاي خودشکوفایی کودکان و نوجوانان خود را که همان اساس تربیت است،

فراهم کند.

براي فرزند خود مانند آینه باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که احساسات کودك را به او منعکس سازد زیرا همانطور که کودك با

نگاه به آینه از مشکل و وضع فیزیکی خود آگاه میشود این مادر هنرمند میتواند با انعکاس

احساسات و عواطف، فرزند را نسبت به احساس خودش آگاهتر کند. مادر هنرمند در انعکاس

عواطف و احساسات فرزند، همانند یک آینه، سعی میکند که احساسات او را آنگونه که هست

بدون هیچگونه تحریفی به فرزند باز گرداند مثلاً به فرزند میگوید: (انگار این ماجرا تو را منزجر

کرده است) و یا (انگار خیلی، ناراحت هستی) این جملات در آینۀ عاطفی همانند آینۀ معمولی باعث

میشود که فرزند مبتکرانه درصدد تغییر و بهبود و اصلاح خویش برآید.

طرد کنندة فرزند نباشید.

٢٤

هنرمندترین مادر کسی است که طرد کننده نیست و با فرزند رفتاري سرد ندارد و نسبت به نیازهاي

فرزند بیتوجه نیست بلکه به عکس فرزند خود را مورد پذیرش قرار میدهد و نسبت به فرزند

عاطفی، تأییدکننده و گرم هست و فرزند را آنگونه که هست درك میکند و بیشتر از تشویق و و

ستایش در جهت انضباط و نظم استفاده میکند و کمتر از تنبیه بدنی در جهت نظم و انضباط بهره

میگیرد.

نسبت به فرزند پر توقع نباشید.

هنرمندترین مادر کسی است که پرتوقع نیست زیرا میداند در این صورت فرزندان بدون اعتماد

بنفس بار میآیند در حالیکه اگر مادر با محبت و تأییدکننده و گرم باشد فرزندانش مبتکر، فعال،

مستقل و اجتماعی پرورش می یابند.

با فرزند رابطهاي عاطفی داشته باشید.

هنرمندترین مادر کسی است که رابطۀ او با فرزندش داراي ماهیتی عاطفی است زیرا میداند این

رابطه به اعتماد و امنیت فرزند میانجامد و فرزندش بعد از این اعتماد و امنیت، درمواجه با

مشکلات، جهت دریافت کمک و راهنمایی به او رجوع میکند در حالیکه اگر این رابطۀ عاطفی

وجود نداشته باشد فرزند به دلیل عطش به محبت، به عنوان جبران محبت، دیگران را به هر بهایی

خریدار است که این خطر بزرگی است

انتظارات از فرزند باید سنجیده باشد.

هنرمندترین مادر کسی است که انتظارات و توقعات خود را از فرزندش، متناسب با سن وتجربه او

تهیه و تنظیم میکند و نیز او میداند پارهاي از یادگیریها به دلیل بی تجربگی و ناآگاهی فرزند همیشه

٢٥