شب قدر، شبی است بزرگ. شبی که صاحب‌دلان در طول سال انتظار رسیدنش را می‌کشند. شبی که به گفته قرآن ملائکه از آسمان به زمین می‌آیند و تقدیر یک سال دیگر، برای بندگان رقم می‌خورد. شبی که می‌توان آن را آغازی نو دانست.

از همین رو در روایات اسلامی تأکیدات فراوانی بر بزرگداشت این شب عظیم به وسیله شب‌زنده‌داری، مناجات، خواندن قرآن و ادعیه، برپا داشتن نمازهای مستحبی و قرآن بر سر نهادن شده است. لکن باید توجه داشت که انجام این سنت‌های نیکو لطمه‌ای بر واجبات نزند و خسرانی جبران‌ناپذیر را به دنبال نداشته باشد. برخی از واجباتی که گاه در این شب مورد غفلت واقع می‌شوند در این مجال بررسی خواهند شد.

ورود ممنوع اول: ترک نماز صبح

معمولا چند ساعتی تا نماز صبح باقی است که شب‌زنده‌داران به خانه بازمی‌گردند و پس از خوردن سحری خواب بر چشمانشان مستولی می‌گردد. این بهترین زمان برای شیطان است تا دست به کار شده و اجر شب ‌زنده‌داران را ضایع کند. فرصتی مناسب برای ترک واجب به بهانه انجام مستحب. و بدا به حال کسانی که فریب شیطان را خورده و نتوانند بر خواب خوش چیره شوند. این در حالی است که صاحب لیالی قدر، امام علی (علیه السلام) در آخرین وصایای خویش به امام حسن (علیه السلام) فرمودند: «فرزندم ! تو را وصیت می کنم به نماز اول وقت».[1] و در این میان نماز صبح جایگاهی شریف‌تر از سایر نمازها دارد. در روایتی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آمده است: «کسی که نماز صبح نخواند قرآن از او بیزار است».[2]

ورود ممنوع دوم: نارضایتی پدر و مادر

شب قدر حال و هوایی دیگر دارد. هر کس دوست دارد به مکانی خاص رفته و با افرادی که می‌پسندد همنشین گردد. این شور و اشتیاق به ویژه در جوان‌ها رنگ و بویی دیگر دارد. در این میان والدین به دلائل گوناگون ممکن است با برخی از علائق فرزندان خویش مخالفت نمایند. به آن‌ها اجازه ندهند به تنهایی به هیئت بروند یا آنکه از آن‌ها بخواهند تا پاسی از شب نگذشته به خانه برگردند. شاید برخی از والدین به دلیل کهولت سن یا بیماری، توان شرکت در مراسم را نداشته باشند به همین خاطر از فرزندان خویش می‌خواهند در خانه مراسم را به جا آورند. در این میان مخالفت فرزندان با آنان امری غیرقابل قبول در محضر حضرت حق خواهد بود چرا که وظیفه فرزندان در قبال والدین بسیار سنگین است.

اسلام نیکی به پدر و مادر را در کنار عبادت خداوند قرار داده است و از مسلمین می‌خواهد تمام توان خویش را برای پاسداری از حقوق آنان به پا دارند. در روایتی از امام صادق (علیه السلام) آمده است: «گناهى كه مانع استجابت دعا مى‌شود و زندگى را تیره و تار مى‌كند، نافرمانى از پدر مادر است».[3] مگر نه اینکه در شب قدر دست نیاز به سوی بی‌نیاز بلند می‌گردد تا حاجات مادی و معنوی برآورده به خیر گردد؟! پس اعمال این شب با نارضایتی والدین تباه خواهند شد. امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند: «آزردن و نافرمانى پدر و مادر، ندارى مى‌آورد و به خوارى مى‌‏كشاند».[4]

صفحات: 1· 2

شبهای قدر آمد و تقدیر و سرنوشت

- - - -

قدر، شبی که باید به یاد روی محبوب عزیز، آن یار پنهان رخسار، با دردمندی‌های عاشقانه نالید و دیدار او را از خدای طلبید.

- - - -

در، باران رحمتی است که در جویبارِ هر فرد و هر جمع، به اندازه او جاری می‏شود

خدایا! در شب قدر هر چه خیر نصیب اولیائت می کنی نصیب ما نیز بگردان…

- - - -

شب قدر، شبی که شیاطین در بند اسارتند و آدمیان ایمن از آنها.

- - - -

دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند

- - - -

شب قدر، فصل نزول آیات رحمانی بر بوستان جان‌های روحانی است.

- - - -

شب قدر، گاه رویش جوانه‌های الغوث الغوث بر عرصه لب‌های تائب است.

- - - -

شب قدر، بهترین منزلگاه نیایش‌گران سرسپرده به مهر حق است.

- - - -

شب قدر، وقت شناخت قدر خویش است.

- - - -

شب قدر، بهترین گاه آرایش صحیفه دل مۆمنان به زیور ذکر خداست.

- - - -

شب قدر، بزرگ‌ترین میدان‌گاه سبقت گرفتن اولاد آدم در خیرات است.

- - - -

شب قدر، آوای ایمان را در گوش جان انسان‌ها ترنم می‌کند.

صفحات: 1· 2

زمان هایی در زندگی انسان وجود دارد که انسان با بهره جستن از آن می تواند بهترین هایی، برای باقی روزهای زندگی خویش رقم زند. یکی از این اوقات، لیالی قدر است. شاید شما نیز در زمره افرادی باشید که به دنبال بهترین عمل و عبادت در طول این ایام هستند تا بدین واسطه نهایت استفاده را از این شب ها ببرید. از این رو به دنبال بهترین عمل و عبادت نیز خواهید بود، اگر می خواهید شب قدری متفاوت از شب های پیش داشته باشید، قدری به این نوشتار تأمل کنید.

شبی بهتر از هزار ماه

امام على علیه السلام مى فرماید: فرصت، چون ابر مى گذرد. پس فرصت هاى خوب را غنیمت شمرید. (منتخب میزان الحکمه) فرصت هایى كه در زندگى براى انسان پیش مى آید مثل طلا و بلكه ارزشمندتر است و باید قدر آن ها را دانست یکی از این فرصت ها شب قدر است اما با چه عملی می توان نهایت استفاده را از این شب برد؟

اعمال شب قدر

شب قدر آداب و اعمالی را به خود اختصاص داده است، از آن جمله می توان به شب زنده داری، غسل، دعا، واسطه قرار دادن قرآن و اهل بیت علیهم السلام، زیارت امام حسین علیه السلام و نماز اشاره داشت. حال آنکه، در کنار این اعمال می توان از عمل دیگری نام برد که به جرأت می توان گفت در میان سایر اعمال غریب واقع شده، و آن (تفکر) است.

بهترین عمل در شب قدر

اکثرا شب های قدر ما به خواندن قرآن و دعای جوشن کبیر، نماز و قرآن به سر گرفتن و استغفار به سر شده است، در خوب و نیکو بودن این اعمال شکی نیست اما سخن جای دیگری است، هدف از خواندن دعا چیست؟ چرا قرآن کریم در این شب نازل شده؟

یکی از دلایل عزت این شب نزول کتاب هدایت قرآن کریم و تمامی کتاب های مقدس در این شب است «ماه رمضان، ماهى كه قرآن در آن نازل شده است، تا هدایتى براى مردم و نشانه هایى روشن از هدایت و جدایى حق از باطل باشد». این شب، عزیز است چرا که، موجبات هدایت انسان به سوی خدا را فراهم می سازد، هدف رسیدن به خداست و این سفر الهی و لقاء خدا جز با قدم های معرفت ممکن نیست. آری اگر دعا، نماز، قرآن را بخوانی اما تدبری و تفکری در آن نباشد راه رسیدن به خدا بس سخت و دشوار خواهد شد.

صفحات: 1· 2

ماه شریف و مبارک رمضان، ماه مخصوص و منسوب به خداوند تبارک و تعالی و اشرف “شهور"است از آن جهت که به افتتاحش، ابواب رحمت و رضوان گشاده می گردد، از این رو روز و شبش معطّر به عطر جان نواز راحت و سرشار از شمیم خوش پرهیزگاری، عبادت و تلاوت دعاء و نیایش است.شاید به همین جهت است که امام صادق علیه آلاف التحیة و الثناء فرموده اند: «انّه من لم یغفر له فی شهر رمضان لم یغفر له الی قابل الاّ ان یشهد عرفة.»

«کسی که رمضان بر او سپری شود و گناهان وی آمرزیده نشده باشد، امید به آمرزش نداشته باشد مگر آنکه فرصت یابد و روز عرفه را درک کند».

و باز بی سبب نیست که نبی اکرم(صلی الله علیه و آله) در فرازی از خطبه شعبانیه ضمن تبیین فضائل ماه رمضان فرمود:

«در این ماه نفسهای شما تسبیح، خوابتان عبادت، اعمالتان مقبول و دعایتان مستجاب است، زیرا خداوند سبحان در ایام این ماه با رحمت خاصّه خویش به بندگان نظر دارد و ادعیه و استغفارات ایشان را قرین اجابت و آمرزش می نماید.»

بنابراین

صفحات: 1· 2

آگاهى از غیب و گزارش امام علی"علیه السلام” از حوادث و رویدادهاى پنهان و پوشیده، بالاخص جریان هایى كه پس از شهادت وى رخ داد، یكى از ابعاد گسترده ‘نهج البلاغه’ را تشكیل مى دهد و مجموعا در كتاب «نهج البلاغه و آگاهی از غیب» هفتاد و پنج خبر غیبى وجود دارد كه اكثرا و یا مجموع آن ها تحقق پذیرفته اند. و البته واضح است که خبرهاى غیبى نهج البلاغه، گواه بر این است كه امام، علاوه بر آگاهى هاى حسى و عقلى، از آگاهى سومى برخوردار بوده كه هرگز نمى توان آن ها را از طریق ابزارى به نام حس و عقل كشف كرد.

نهج البلاغه و آگاهی از غیب

این کتاب یکی از آثار و تالیفات آیت الله جعفر سبحانی است. آگاهی از غیب و گزارش امام از حوادث و رویدادهای پنهان و پوشیده، بالاخص جریان هایی که پس از شهادت وی رخ داد یکی از ابعاد گسترده نهج البلاغه را تشکیل می دهد و مجموعا در این کتاب هفتاد و پنج خبر غیبی وجود دارد که اکثرا و یا مجموع آنها تحقق پذیرفته اند. خبرهای غیبی نهج البلاغه گواه بر این است که امام، علاوه بر آگاهی های حسی و عقلی از آگاهی سومی نیز برخوردار بوده است که هرگز نمی توان آن را از طریق ابزاری به نام حس و عقل کشف کرد. در این رساله کوتاه فرصت آن نیست که پیرامون امکان آگاهی از غیب از نظر دانش های امروز بشری و یا از دیدگاه قرآن و اخبار اسلامی سخن بگوییم از این جهت به اصل موضوع می پردازیم و یادآور می شویم که نقاط بحث ما را در این نوشته سه موضوع زیر تشکیل میدهد:

- شاهراه های سه گانه معرفت

- دو نوع آگاهی از غیب

- نمونه هایی از خبرهای غیبی که در نهج البلاغه وارد شده است.

صفحات: 1· 2

دائم الوضو بودن توفیقی است كه اگر به لطف خدا شامل حال انسان شود؛ دارای آثار و بركاتی فراوان می باشد. وضو بر وضو توجه انسان را نسبت به خداوند بیشتر می نماید و راه ذكر قلب را بر انسان می گشاید….

به همین دلیل است که از رسول خدا صلی الله وعلیه وآله روایت شده: لَا یُحَافِظُ عَلَى الْوُضُوءِ إِلَّا كُلُّ مُۆْمِنٍ(1): بر وضو مواظبت نمی كند مگر مومن. در روایات به چند اثر از دائم الوضو بودن اشاره شده است که به قرار زیر است:

1. تمام بدنت پاک می شود پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: هرکس به هنگام وضو ساختن ذکر خدا را بگوید، تمام بدنش پاک گردیده است.(2)

زیرا وقتی در جریان وضو داخل دهان، صورت، ساعدها، کف دست ها و جلوی سر و روی پاهای انسان تحریک شود قسمت اعظم قشر حسی تحریک می شود ،یعنی در حالی فقط چیزی که حدود 20 درصد سطح بدن در وضو مرطوب شده است بیش از 80 درصد ادمک حسی تحریک می شود؛ به عبارت دیگر اگر انسان به جای وضو کل بدن خود را می شست (غسل می کرد) چیز زیادی بر تحریک ناشی از وضو افزوده نمی شد.(3) چنانچه امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: هر کس ذکر خدا را به هنگام وضو بگوید، مانند این است که غسل کرده باشد.(4)

2. گناهانت بخشیده می شود رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: هنگامی که نمازگزار وضو می گیرد آثار و برکاتی به دنبال دارد از جمله وقتی که صورتش را می شوید آثار گناهان از چهره اش زدوده می شود، و زمانی که دو دستش را تا آرنج (مرفق) می شوید گناهانی که بوسیله دست هایش انجام داده از بین می رود، و آن وقت که سرش را مسح می کشد معصیّت هایی که به وسیله سرش انجام داده زدوده می شود، و آن وقت که پاهایش را مسح می کشد گناهانی که به کمک پاهایش انجام داده است از بین خواهد رفت، اگر کسی در اوّل وضو گرفتن«بسم الله الرّحمن الرّحیم» را (با دقّت و فهمیدن معنایش) بگوید تمام اعضایش از گناهان پاک می شود.(5)  

صفحات: 1· 2

نام مبارك «حسن» را برایش خداوند انتخاب نمود این نام در اصل نام پسر بزرگتر هارون بود و خدا خواست كه با این نام گذاری بار دیگر به مردم یادآوری كند كه امام علی علیه السلام نسبت به پیامبر صلی الله علیه و آله مانند هارون است نسبت به موسی علیهماالسلام. چنانچه نام مبارك «حسین» نیز نام پسر كوچكتر هارون بود البته نه دقیقا با این الفاظ بلكه با الفاظی به زبان عبری ولی دقیقا از لحاظ معنا معادل «حسن» و «حسین». چنانچه در روایات وارد شده كه اسم پسران هارون «شُبَّر» و «شبیر» بوده است و او را “سبط” می گویند تا معلوم شود همانطور كه اسباط موسی علیه السلام و بنی اسرائیل از مقام وصایت برخوردار بودند، امام حسن مجتبی علیه السلام نیز از این ویژگی یعنی وصایت جدّ بزرگوارش برخوردار بوده است.

زینت دوش نبی

در كتاب “كشف الغمه” آمده است كه روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله حضرت حسن علیه السلام را بر دوش خود سوار كرد و فرمود:

“هر كه مرا دوست دارد باید این فرزندم را نیز دوست بدارد .”

و از ابوهریره نیز روایت شده است كه وی گفته:

هیچگاه حسن -علیه السلام- را ندیدم مگر این كه اشك از چشمانم جاری شد. چون روزی در خدمت رسول خدا -صلی الله علیه و آله- بودم كه دیدم حسن -علیه السلام- دوید و آمد تا در دامان پیامبر -صلی الله علیه و آله- نشست و پیامبر -صلی الله علیه و آله- دهان او را بوسید و سه مرتبه فرمود:

“خدایا من حسن را و هر كه او را دوست بدارد دوست می دارم !”

و باز از پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمودند:

“حسن و حسین دو گوشواره عرش اند !”

صفحات: 1· 2

امام مجتبی علیه السلام بعد از مدتی رویارویی با معاویه، دست از حکومت و جنگ کشیدند و به مدینه قدم فرما شدند؛ اما این سکون و سکوت، ناشی از نداشتن شجاعت و نداشتن قدرت کلام نبود. در اینجا می‌خواهیم قدری از شجاعت و قدرت کلام سبط پیمبر علیه السلام باز گوییم و درسی برای زندگی خود بگیریم.

شجاعی از فرزندان شیر خدا

امام مجتبی علیه السلام در زمره اهل بیت علیهم السلام و کسانی است که در راه خدا از هیچ جهادی عقب نمی ‌نشینند. از طرفی می‌دانیم که ایشان جزو معصومان است و “ترس” و “فرار از جنگ” از ساحت آنها دور است.در دوران آن حضرت اتفاقات فراوانی افتاد که شجاع بودن آن پاک سرشت را در مقابل چشم مردم قرار داد. مثلاً امام حسن علیه السلام جزو فرماندهان لشکر در جنگ صفین بود؛ شجاعت ایشان در نبرد باعث شد امیرالمۆمنین علیه السلام نسبت به جان او مراقبت کند تا نسل رسول خدا صلی‌الله‌ علیه‌ و آله باقی بماند.

اما بعد از امضای پیمان با معاویه، امام مجتبی علیه السلام حکومت را رها کرده،‌ به مدینه رفتند و تا آخر عمر به عهدنامه خود وفادار ماندند. این چنین شد که شیر بیشه شجاعت و فرزند شیر خدا بر طبق وظیفه الهی خود به جنگ با معاویه خاتمه دادند زیرا جنگیدن ضرری بیشتر از صلح متوجه اصل اسلام می‌نمود. سبط پیمبر علیه السلام با اینکه در شجاعت و جنگاوری چیزی کم نداشت، به خاطر مصلحت دین، تهمت ها را به جان خرید و دست از جنگ کشید.

سخنوری فرزند امیر کلام

از عرصه نظامی که گذر کنیم، آیا در عرصه کلامی هم امام مجتبی علیه السلام شجاع و سخنور بود؟ می‌دانیم معاویه از ابزارهای فراوان تبلیغاتی جهت پیشبرد امور خود علیه امام حسن علیه السلام استفاده می‌کرد. عملکرد ایشان در مقابل تبلیغاتچیان چگونه بود؟

در زمینه سخنوری امام حسن علیه السلام نیز، تاریخ نمونه‌های خوبی به ما نشان داده است. یکی از آنها مربوط به زمان خود امیرالمومنین علیه السلام است که امام مجتبی علیه السلام را برای تهییج مردم به جنگ فرستادند و ایشان با سخنرانی خود مردم را به شور آورد و آنان را برای جهاد بسیج نمود.

روز مشاجره بزرگ

اما یکی از نمونه‌های اعلی در معرفی قدر سخنوری امام، مربوط به روز مشاجره ایشان است که آن را بزرگترین روز مشاجره در اسلام نامیده‌اند. در این روز، اطرافیان معاویه مانند عمرو فرزند عثمان بن عفان، عمرو بن العاص، عتبة بن أبی سفیان، ولید بن عقبة بن أبی معیط و مغیرة بن أبی شعبة که هریک کینه‌هایی از پدر ایشان، حضرت امیرمومنان علیه السلام به دل نشانده بودند حاضر بودند.

صفحات: 1· 2

ساختار مقاله نویسی

1- عنوان

• بیانگر توان علمی نویسنده
• کلمات : سه تا هشت کلمه حداکثر دوازده کلمه
• پرهیز از عنوان کلیشه ای
• علمی و بدور از صنایع ادبی

2- نام مولف و یا مولفان و سازمان وابسته

بعد از نام نویسنده ، زیر آن نام دانشگاه یا موسسه

ادامه دارد……………                                                                                            منبع : سایت پژوهش مرکز

یکی از مسائلی که انسان در طول زندگی خویش با آن دسته و پنجه نرم می کند گرفتاریها و مشکلات است و آدمی گاه در میان انبوه این مشکلات طاقتش طاق شده و زبان به شکوه و شکایت گشوده و وجود آن را جز به ضرر و زیان خود نمی داند. امّا آیا در واقع همین طور است؟ گرفتاری ها صرفا به جهت اذیت و آزار انسان پیش آمده و عبث و بی فایده‌اند؟

فلسفه ابتلا

امیرالمومنین علیه السلام در یکی از نامه های خود که به عثمان بن حنیف فرماندار خویش در بصره نوشته اند این قانون بیولوژیک را گوشزد می کنند که : در ناز و نعمت زیستن و از سختیها دوری گزیدن ، موجب ضعف و ناتوانی می گردد و برعکس زندگی کرد در شرایط دشوار و سخت آدمی را چابک و نیرومند می سازد و جوهر هستی او را آبدیده و توانا می گرداند. آنگاه توضیح می دهد که شرایط ناهموار و تغذیه ساده از نیروی انسان نمی کاهد. درختان بیابانی که از مراقبت و رسیدگی مرتب باغبان محروم می باشند چوب محکمتر و دوام بشتری دارند و برعکس درختان باغستان که دائما مراقبت شده اند و باغبان به آنها رسیدگی کرده است نازک پوست تر و بی دوام ترند. ( نهج البلاغه/ نامه 45)

بلا ویژگی منحصر به فرد موجودات زنده

این خصوصیت مربوط به موجودات زنده بالاخص انسان است که سختی ها و گرفتاری ها مقدمه کمالها و پیشرفتهاست. ضربه ها جمادات را نابود می سازد و از قدرت آنها می کاهد ولی موجودات زنده را تحریک می کند و نیرومند می سازد. از این رو مصیبت ها و شدائد برای تکامل بشر ضرورت دارند و

صفحات: 1· 2